Türkiye’nin önemli tarım şehirlerinden biri olan Aydın’da son günlerde etkili olan şiddetli yağışlar nedeniyle buğday hasadı faaliyeti geç başladı. Sabahın ilk saatlerinde buğday tarlalarına gelen üreticiler, tarlada ekin kalmaması için adeta zamanla yarışırken, bir yandan da işlerini biçmeye başlıyorlar.
Aydın genelinde barajların doluluk oranlarının düşük olması ve beklenen kuraklık nedeniyle son günlerde etkili olan yağışlar çiftçileri sevindirirken hasadı bekleyen buğdayların hasat tarihini geciktirdi. Yerel çiftçiler yağmurların durmasını ve tarlaların kurumasını beklerken, Aydın’da buğday hasadı mevsimi yağışlar nedeniyle gecikmeli başladı. Sabahın erken saatlerinde ekinler toplanırken biçerdöverin tarlaya girmesiyle hasat edilen buğdaylar kamyonlara yüklenerek Toprak Mahsulleri Ofisi’ne (TMO) götürüldü.
TMO’da bu yıl uygulamaya konulan randevu sistemi üreticiler tarafından olumlu karşılansa da, yağışlar nedeniyle uzayan hasat döneminde tarlada buğday kalmadan ve herhangi bir kayıp olmadan mahsulü bir an önce toplamak isteyen üreticiler, ya hasadı beklemek zorunda kalacak ve randevuların ileri tarihlere ertelenmesi nedeniyle mahsulü kaybedecek ya da tüccarlar bu konuda endişelenmek zorunda kalacak. Eseri verdiği düşük fiyattan satmak zorunda kalacaklarını belirtti.
“Buğday beklerken dökülebilir”
Üreticilerden Halil Özer, buğdayın beklemeye gelmediğini ve zamanında hasat edilmesinin değerli olduğunu belirterek; “2023 buğday sezonumuz başladı. Herkese hayırlı olsun. Herkese bol şanslar diliyoruz. Yağışlardan dolayı biraz geciktik ama yağışlar değerli. Hala yağışlarımız var. Bu eşi benzeri olmayan bir yıl. haziran ayında her gün yağış bu zamana kadar görülmeyen bir şey tabii ki herkes buğdayını bir an önce kaldırmak ister çünkü buğday beklemez her an dökülebilir yağmurda dökülebilir. Bir de nem var biraz sorun olabilir neme engel olamıyoruz yağmurlar devam ettiği sürece buğdayı bekletmek zorundayız dedi.
Devletin buğdaya verdiği fiyatın iyi olduğunu belirten Özer; “Termi Kurulu’nun randevu sistemi aslında çok iyi oldu. Çünkü birikmiş iş yok. Sırası gelince herkes çıkıyor. Tıpkı doktor randevusu gibi. Yoksa iş yerlerimizde yoğunluk oluyor. İnsanlar birbirine giriyor. Bu sistem kendisine iyi geldi” diye konuştu.Fiyatlarımız da dışarıya göre daha iyi. Mesela şu an dışarıda 5 bin 500 liradan bahsediyorlar ama TMO verdiği destekle yol ücreti de veriyor. TMO desteği ve yol ücreti ekiyle kilosu 9,5 liraya ulaşıyor. Genel olarak çok yeterli.” Olmayabilir ama günümüz kurallarında devlet dairemizin verdiği fiyat daha uygun” dedi.
“Bir günde bile kanama olabilir”
Bu yıl buğday rekoltesinde düşüş olabileceğini ifade eden üreticilerden Ahmet Solak, “Bu yıl mevsimsel olarak biraz sıkıntılı geçti. Çiftçi ilk başta ocak-mart aylarında yağmur yağmasını uzun süre bekledi. Yeterli yağış olmadığı için önce kurak geçti, ardından mayıs ve haziran yağmurları iklim kurallarını değiştirdi, “İklim koşulları değiştiği için hasat gecikti. Hasatta bir miktar verim kaybı bekliyoruz. Umarım hasatımız iyi olur. Ege’de bu yıl ortalama 550-600 kilo verim bekliyoruz” dedi.
Solak, tüccarların devletin belirlediği fiyatları düşürmeye çalıştığını ve devletin bu fırsatçılığa izin vermemesi gerektiğini sözlerine ekledi; “TMO’nun randevu sistemi uygundu ama orta hasat ağır geldiği için yığılma oluştu. TMO’da bazı gecikmeler olunca çiftçi buğdayını tarlasında hasat edemiyor. Hasat yapamadığı için bu buğday bir günde akıyor. Yani buğday taneleri toprağa düşüyor.Muhtemelen 2″3 gün içinde bu sorunun çözüleceğinden eminim. Üstesinden gelemeyeceğimiz hiçbir şey yok. Çünkü devletimiz her zaman arkamızdadır. Bu yıl fiyatlarımız çok iyi ve bir hafta içinde fiyatların daha da düşeceğini düşünüyorum. Ancak tüccarlar çok iç açıcı fiyatlar vermiyor. 2.5- 3 lira peşin almaya çalışıyor. Bu olduğunda, fırsatçılık ortaya çıkar. Devletimiz bunlara izin vermemeli. Çiftçinin tek sorunu bu. Bazen çiftçi satmak zorunda kalıyor. Başka bir sıkıntı yok” dedi. – AYDIN
